Bu yazıda neler var?
Bilimsel Araştırma
Bilimsel araştırma insanoğlunun yaşadığı doğayı, anlamak ve anladıkları ile bir çıkarımda bulmak çabasıdır. Soru sormak bilemeye çalışmanın ilk aşamasıdır. Sorulan sorulara cevap aramak için gözlemler yaparız. Gözlemler yaparken bütün duyularımızı aktif kullanırız ve duyularımızla aldığımız verileri işleriz. Tüm bunların olduğu sürece deney süreci diyebiliriz.
Deneyler ortaya atılan hipotezlerin doğrulanması için yapılan çalışmalardır. Yaptığınız her deneyde aynı sonucu elde ederseniz. Artık bir genellemeye gidebilirsiniz. Bu genellemeler bazen değişebilir. Bilim, yapılan bilimsel araştırmalar sonucu ortaya yeni çıkan bilgiler ışığında şekillenmeye devam eder. Gözlemi yapan ve gözleme dayalı verileri kaydeden araştırmacı bir veya birkaç çıkarımda bulunabilir. Bu çıkarımlar araştırmacının yorumlarıdır
Bilimsel Araştırmada Soru Sormanın Önemi
Bilimsel araştırma merak ve merak ışığında ortaya konulan sorular ile başlar. Bilimin, felsefenin, teknolojinin ve icatların temelinde soru sormak vardır. Soru insanoğlunun var olduğundan bilgi edinmenin en temel yolu olmuştur. (AYDEMİR, Y., & ÇİFTÇİ, Ö. (2008). EDEBİYAT ÖĞRETMENİ ADAYLARININ SORU SORMA BECERİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA). Yeri Sorular ile yeni bilgilere, yeni fikirlere ulaşabiliriz. Bilgi ve teknoloji çağı olarak adlandırılan bu yeni dönemde 21 yy becerileri ile donanmış bir birey olmak son derece önemlidir.
Günümüz dünyası, düşünen, fikirler üreten, araştıran, sorgulayan, farklı konular üzerinde yoğunlaşabilen, birden fazla alanda çalışma yapan bireylere ihtiyaç duymaktadır.Ama bu soru sadece araştırmanın başında sorulur diye genellememelidir. Soru araştırmanın her aşamasında kullanılabilir. Örneğin su hangi sıcaklıkta en yoğundur? Sorusu ile başladığınız bir araştırmayı düşünün. Bu araştırmanın ilerleyen aşamalarında farklı sorularda sorabilirsiniz. Örneğin araştırma sonucunda bulduğunuz bir durum yeni sorular sormanıza neden olabilir.
Bilimsel Araştırmada Hipotez ve Hipotez Cümleleri
Araştırmada Hipotez
Hipotezler, yaptığınız gözlem ve deneyler ile kontrol edip test edebileceğiniz ön görülerdir. Araştırma sorusu üzerinden verebileceğiniz muhtelif cevaplar sizin hipoteziniz olacaktır. Hipotez cümleleri kurulurken soru cümleleri kullanmak en sık yapılan hatalardan biridir. Hipotez cümleleri fikir ortaya koymalıdır. Hipotez cümleleri, olumlu olabildiği gibi olumsuz cümleler de olabilir.
Örneğin;
- En iyi ısı iletkeni bakırdır.
- Bitkinin büyümesi için ışık gerekli değildir.
- Çimlenme için oksijene ihtiyaç vardır.
Şeklinde ifadeler olabilir. Hipotezler örneklerde de görüldüğü gibi bir araştırmanın sonucuna dair olası önermelerdir. Araştırma projelerinde genellikle giriş bölümünün bitiminde hipotezlere yer verilir. Hipotezler araştırmacının tasarlayacağı deneylerde ne yapması gerektiği konusunda yönlendirici unsurlardandır. Araştırmada ne yapılacak değişkenler nasıl belirlenecek ve kontrol edilecek, veriler nasıl toplanacak ve analiz edilecek gibi sorulara cevap bulmak için yön verici niteliktedir. Her araştırmanın bir hipotezi olacak diye bir kural yoktur. Örneğin tasarım projelerinde hipotezler yerine çözüm önerileri ifadesi kullanılabilir. Hipotezler yapılan deneysel tasarım sonucu ve elde edilen veriler ışığında kabul edilir veya reddedilebilir. Hipotezler değişkenler arasında herhangi bir farkın veya ilişkinin var olup olmadığını ortaya koyar. Hipotez cümleleri kurarken dikkat edilecek noktalar;
- Hipotez cümleleri, açık ve net olmalıdır. Cümleler basit bir şekilde kurulmalı ve karmaşık cümle yapılarından oluşmamalıdır.
- İçeriğinde deneyler ile ispat edilebilecek olasılıklar barındırmalı yani sınanabilir olmalıdır.
- İlişkiler açık e anlaşılır bir şekilde ifade edilmelidir.
BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJELERİ
Bilimsel Araştırmada Bilim Kavramı
Bilimin tanımı ile ilgili üzerinde uzlaşılmış bir tanım yoktur. Yapılan tanımların ortak noktasına baktığımızda, anlama isteği, düşünme, varsayım, yöntem ve bir sonuca ulaşma kelimelerinin odak olduğunu görürüz.
Bilim “Evrenin veya olayların bir bölümünü konu olarak seçen, deneye dayanan yöntemler ve gerçeklikten yararlanarak sonuç çıkarmaya çalışan düzenli bilgi”. (TDK- Güncel Türkçe Sözlük ve Eğitim Terimleri Sözlüğü) olarak tanımlanmıştır. (https://sozluk.gov.tr/?kelime=bilim%20kuram%C4%B1)
Bilimsel Yöntem
Bir sorunu veya problemi ele alalım bu problemi çözmeye ilişkin kullanılan araçlar ve izlenen yol bilimsel yöntemdir. Bilimsel yöntemde kullanılan araçlar ve bu araçların kullanımı için izlenen yol biri bilimsel araştırmaya götürecektir. Bilimsel araştırma bilgi aramaktır. Gerçekleri ortaya çıkarmak için gerçekleştirilen çabalar bütünüdür. Yeni bilgiyi üreteme isteği beraberinde araştırmayı getirir diyebiliriz. Bilimsel anlamda bir çalışmada mevcut bilgiler sistematik bir şekilde bir araya getirilir. Bu bilgiler ve veriler analiz edilir, yorumlanır ve tüm bu yapılanlar bir sonuca ulaştırır. Ulaşılan sonuçların daha geniş kesimlere aktarılması için raporlaştırılması gerekmektedir. Ural ve Kılıç, (2005: 5) Bilimsel araştırmayı “Bilimsel yöntemler kullanılarak bilimin anlama, açıklama ve kontrol etme işlevleri doğrultusunda bilgi birikimine ulaşılması çabalarından oluşan süreçtir” şeklinde ifade etmişlerdir.
Albert Einstein Bilimi, “her türlü düzenden yoksun duyu verileri (algılar) ile mantıksal olarak düzenli düşünme arasında uygunluk sağlama çabasıdır demiştir”. Russel’ a göre bilim ; gözlem ve gözleme dayalı akıl yürütme yoluyla olguları bulma ve bu olgulardan yararlanarak yasalara ulaşma yolu olarak tanımlamıştır.
Bilimsel araştırma projeleri amaçlarına, yöntemlerine ve Yapım yerlerine göre çeşitli özelliklere sahiptirler
Amaçlarına Göre
- Deneysel Araştırmalar
- Laboratuvar Araşt.
- Uygulama Araşt.
- Temel Araştırmalar
Yöntemlerine Göre
- Tanımlayıcı Araşt.
- Sonuca Yönelik Araşt.
- Tarih Araşt.
Yapım yerlerine Göre
- Alan veya Sahada Yapılan Araştırmalar
- Laboratuvar Ortamında Yapılan Araştırmalar
Bilimsel Araştırma Projeleri
Proje bir sorunu belli bir zaman ve bütçe dâhilinde ele alıp bu soruna ilişkin yapılması planlanan ve bunu bilimsel bir formatta yazmak ve sunmak ile tamamlanan bir süreç olarak belirtmiştik. Projelerin çoğunda istenen araştırma, sorgulama, tahmin etme ve tahminlere ilişkin deney tasarlayıp bu deneylerden elde edilen verileri düzenleyip yine istenen formatta sunmak veya yazmak diyebiliriz.
İlginizi Çekebilir: http://www.cuneytakyol.com/proje-nedir/